Dopiero po zawarciu przez eksmitowanego umowy najmu z gminą komornik usuwa taką osobę z bezprawnie zajmowanego mieszkania. Co ważne, zgodnie z art. 18 ustawy nielegalny lokator ma obowiązek płacić właścicielowi odszkodowanie o takiej samej wysokości jak czynsz przez cały czas bezumownego korzystania z mieszkania.
Wynajem mieszkań to opłacalny biznes. Wiele osób dorobiło się na tym fortuny. Posiadając kilka lokali w swoim portfolio, można porzucić tradycyjne zatrudnienie i żyć tylko dzięki czynszom. To jednak bardzo optymistyczna wizja, którą trudno zrealizować. Pierwszą przeszkodą jest finansowa bariera wejścia. Drugi problem to sami lokatorzy, którzy często nie uiszczają należnych opłat i nie chcą opuścić mieszkania po wygaśnięciu umowy. Czy można sobie z tym poradzić? 1. Ustawa chroni przed eksmisją na bruk 2. Najpierw wezwanie do zapłaty czynszu, a następnie powództwo o wydanie rzeczy 3. Orzeczenie o uprawnieniu do lokalu socjalnego 4. Gmina może wstrzymać usunięcie lokatora 5. Komornik nie może wyrzucić dzikiego lokatora na ulicę 6. Procedura trwa nawet kilka lat 7. Najem okazjonalny i instytucjonalny ratunkiem dla wynajmujących 8. Odszkodowanie Aby stać się rentierem, nie wystarczy po prostu kupić dowolne mieszkanie i je wynająć. Trzeba zbadać rynek, wybrać dogodną lokalizację, wyremontować nabyty lokal, znaleźć lokatora, sporządzić korzystną umowę najmu, dokonywać większych napraw. Można z pełną świadomością rzec, że to praca na cały etat. I to pełna niespodziewanych zwrotów akcji oraz trudnych do rozwiązania problemów. Często zdarza się, że najuczciwiej wyglądający najemca zaniecha płatności czynszu i nie będzie się chciał wyprowadzić. Również trudno czasami uniknąć sytuacji dramatycznych – utraty pracy czy zdrowia przez najemcę, co wyklucza i dokonywanie przez niego regularnych płatności, i dobrowolne opuszczenie chroni przed eksmisją na brukOczywiście, jako że prawo własności jest w Polsce silnie chronione, niepłacenie czynszu i zajmowanie lokalu mimo braku umowy jest bezprawne. Właściciel ma legalne instrumenty, aby takiego niesubordynowanego lokatora usunąć. Realizacja tego uprawnienia nie jest jednak taka prosta. Ustawodawca zakazuje bowiem eksmisji na bruk. W obecnym stanie prawnym nie jest ona nawet teoretycznie jednocześnie przyznające właścicielom szereg uprawnień i chroniące lokatorów znajdziemy w ustawie z dnia 21 czerwca 2001 roku o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. Jest to akt prawny, którego normy mają charakter szczególny wobec regulacji kodeksu cywilnego. Oznacza to, że mają one pierwszeństwo w stosunku przepisów o najmie oraz o ochronie prawa wezwanie do zapłaty czynszu, a następnie powództwo o wydanie rzeczyOmawiana ustawa stanowi jasno – właściciel mieszkania może wypowiedzieć umowę najmu, jeśli lokator zalega z czynszem i innymi opłatami. Uprawnienie to aktualizuje się, gdy opóźnienie przekracza trzy pełne okresy płatności. Warunkiem dopuszczalności natychmiastowego rozwiązania umowy jest uprzedzenie lokatora o takim zamiarze i wyznaczenie mu dodatkowego, miesięcznego terminu na zapłatę zaległych i bieżących należności (art. 11 ust. 1 i 2 ustawy). Po bezskutecznym upływie tego okresu właściciel może wręczyć lokatorowi wypowiedzenie umowy. Najlepiej, aby zostało ono własnoręcznie podpisane i wysłane listem stosunku prawnego tworzy stan bezumownego korzystania z rzeczy. To otwiera drogę właścicielowi do sformułowania powództwa o wydanie rzeczy na podstawie art. 222 §1 Kodeksu cywilnego. Sprawa powinna być skierowana do sądu według miejsca położenia lokalu. Właściwy rzeczowo będzie sąd rejonowy, chyba że dwunastokrotność dotychczasowego czynszu najmu przekroczy 75 000 lokator nie zakwestionuje skutecznie wypowiedzenia umowy przez właściciela mieszkania, o wygranie sprawy przez tego drugiego nie powinno być trudno. Sąd rozstrzygnie więc w orzeczeniu o obowiązku opuszczenia i opróżnienia lokalu w oznaczonym terminie. Prawomocny wyrok wydany w takim postępowaniu będzie mógł zostać zaopatrzony w klauzulę wykonalności i przekazany komornikowi w celu przeprowadzenia egzekucji. Orzeczenie o uprawnieniu do lokalu socjalnegoPrzebieg procedury egzekucyjnej zależy od tego, czy w wyroku sądowym orzeczono o uprawnieniu lokatora do zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego. Praktyczną zasadą jest raczej wydawanie w tym zakresie pozytywnych rozstrzygnięć, chyba że lokator uporczywie naruszał porządek domowy. Czyli zachowywał się w sposób niezasługujący na zdecydował się również wyliczyć przypadki, w których przyznanie lokalu socjalnego jest zasadniczo obligatoryjne. Będzie tak, gdy wyrok eksmisyjny jest wydawany wobec:kobiety w ciąży,małoletniego, osoby niepełnosprawnej w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 511, z późn. zm.) lub ubezwłasnowolnionego oraz osoby sprawującej nad nim opiekę i wspólnie z nim zamieszkałej,obłożnie chorego,emeryta lub rencisty spełniającego kryteria do otrzymania świadczenia z pomocy społecznej,osoby posiadającej status bezrobotnego,osoby spełniającej przesłanki określone przez radę gminy w drodze od obowiązku zapewnienia lokalu socjalnego są sytuacje, w których:osoby te mogą zamieszkać w innym lokalu niż dotychczas używany lub ich sytuacja materialna pozwala na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych we własnym zakresie,powodem eksmisji jest stosowanie przemocy w rodzinie lub wykraczanie w sposób rażący lub uporczywy przeciwko porządkowi domowemu, albo niewłaściwe zachowanie czyniące uciążliwym korzystanie z innych lokali w budynku, albo gdy zajęcie lokalu nastąpiło bez tytułu może wstrzymać usunięcie lokatoraKwestia przyznania lokalu socjalnego jest z pozoru irrelewantna dla właściciela mieszkania. Obowiązek podpisania nowej umowy najmu z lokatorem ciąży bowiem na gminie, która dysponuje pewnym zasobem socjalnych nieruchomości. Należy jednak zwrócić uwagę, że zgodnie z art. 14 ust. 6 ustawy:Orzekając o uprawnieniu do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu, sąd nakazuje wstrzymanie wykonania opróżnienia lokalu do czasu złożenia przez gminę oferty zawarcia umowy najmu socjalnego łatwo się domyśleć, gmina nie jest związana skutecznymi wobec właściciela mieszkania terminami. Na ofertę dla lokatora można ze związanymi rękami czekać wręcz miesiącami. W praktyce jednak samorządy starają się kwestie te załatwiać szybko, oczywiście w miarę własnych nie może wyrzucić dzikiego lokatora na ulicęJeśli orzeczono o przyznaniu lokalu socjalnego, cała procedura kończy się wraz z podpisaniem przez niesubordynowanego lokatora nowej umowy najmu. Gdy zaś dojdzie do wydania rozstrzygnięcia przeciwnego, do akcji będzie mógł wkroczyć komornik. W pierwszej kolejności ma on obowiązek wezwania dłużnika do dobrowolnego opuszczenia zajmowanych pomieszczeń w wyznaczonym terminie. Jeśli nie przyniesie to skutku, rozpoczyna się właściwa procedura docieramy do najpoważniejszej dla wierzyciela przeszkody, którą jest generalny zakaz eksmisji na bruk. Komornik nie może usunąć dzikiego lokatora, dopóki nie zostanie wskazane miejsce, w którym może on – chociażby tymczasowo – zamieszkać. W pierwszej kolejności komornik ustala, czy dłużnik posiada tytuł prawny do innego lokalu, którym mógłby się zakwaterować. Równolegle poucza wierzyciela, że on również może wskazać zastępcze lokum. Oczywiście w praktyce na swój to nie przyniesie skutku, komornik zawiadamia gminę właściwą dla opróżnianego lokalu i zobowiązuje ją do wskazania pomieszczenia tymczasowego. Tutaj również brak jest jakichkolwiek terminów mobilizujących samorządowców. Gdy okaże się ostatecznie, że dłużnik nie może otrzymać takiego lokalu, komornik ponownie zwraca się do gminy. Tym razem zobowiązuje ją do wskazania noclegowni, schroniska albo innej tego typu placówki. To ostatni etap eksmisji, po przeprowadzeniu którego właściciel mieszkania staje się wolny od dzikiego trwa nawet kilka latJak widać, cała ta procedura jest wieloetapowa. Wynajmujący musi bowiem:wezwać niepłacącego lokatora do uiszczenia zaległego czynszu – dopiero, gdy zadłużenie przekracza 3 miesiące,wypowiedzieć umowę po upływie dodatkowego, miesięcznego terminu,złożyć do sądu pozew o wydanie rzeczy,przejść całą procedurę sądową – od złożenia powództwa do wydania wyroku przez sąd II instancji,odczekać, aż gmina zawrze z lokatorem umowę najmu lokalu socjalnego alboskierować sprawę do komornika, który najpierw wezwie lokatora do dobrowolnego opuszczenia mieszkania, następnie przeprowadzi procedurę związaną z przyznaniem pomieszczenia tymczasowego, a następnie usunie lokatora do warto jeszcze wspomnieć, zgodnie z art. 16 ustawy:Wyroków sądowych nakazujących opróżnienie lokalu nie wykonuje się w okresie od 1 listopada do 31 marca roku następnego włącznie, jeżeli osobie eksmitowanej nie wskazano lokalu, do którego ma nastąpić okazjonalny i instytucjonalny ratunkiem dla wynajmującychNie będzie więc niczym dziwnym, jeśli od chwili powstania pierwszej zaległości czynszowej do ostatecznego usunięcia lokatora miną nawet 3-4 lata. Problem ten można jednak wyeliminować, dzięki odpowiedniemu zabezpieczeniu się jeszcze przed przyjęciem lokatora. Zamiast zwykłej umowy najmu dopuszczalne jest bowiem wykreowanie stosunku najmu okazjonalnego albo instytucjonalnego, o których mowa w omawianej najmu okazjonalnego może być zawarta wyłącznie przez wynajmującego jako osobę fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej. Jej czas trwania zawsze musi być oznaczony i nie dłuższy niż 10 lat. Załącznikami do takiego kontraktu są:oświadczenie najemcy w formie aktu notarialnego, w którym najemca poddał się egzekucji i zobowiązał się do opróżnienia i wydania lokalu używanego na podstawie umowy najmu okazjonalnego lokalu,wskazanie przez najemcę innego lokalu, w którym będzie mógł zamieszkać w przypadku wykonania egzekucji obowiązku opróżnienia pierwszemu z dokumentów można uniknąć sprawy sądowej o wydanie rzeczy. Takie oświadczenie może być bowiem opatrzone przez sąd klauzulą wykonalności bez konieczności przeprowadzenia jakiejkolwiek rozprawy. Drugie oświadczenie pozwala z kolei na niemal natychmiastową eksmisję umowy najmu okazjonalnego możesz kupić w naszym sklepie!Umowa najmu instytucjonalnego jest z kolei dostępna wyłącznie dla podmiotów profesjonalnie zajmujących się wynajmem lokali. Zawierana jest ona również na czas oznaczony, jednakże brak jest tutaj terminu granicznego (umowa zawarta na czas dłuższy niż dziesięć lat nie konwertuje się w kontrakt bezterminowy).Zgodnie z art. 19f ust. 3 ustawy:Do umowy najmu instytucjonalnego lokalu załącza się oświadczenie najemcy w formie aktu notarialnego, w którym najemca poddał się egzekucji i zobowiązał się do opróżnienia i wydania lokalu używanego na podstawie umowy najmu instytucjonalnego lokalu w terminie wskazanym w żądaniu, o którym mowa w art. 19i ust. 2, oraz przyjął do wiadomości, że w razie konieczności wykonania powyższego zobowiązania prawo do lokalu socjalnego ani pomieszczenia tymczasowego nie i w tym przypadku z takim oświadczeniem można udać się do sądu bezpośrednio po klauzulę wykonalności. Egzekucja komornicza także powinna być przeprowadzona dużo sprawniej niż przy tradycyjnej umowie do czasu skutecznej eksmisji musi więc znosić obecność niechcianego lokatora w swoim mieszkaniu. Nie oznacza to jednak, że nie przysługuje mu z tego tytułu żadne wynagrodzenie. I to niezależnie od sytuacji majątkowej, w której znalazł się dłużnik. Mówiąc w uproszczeniu, właściciel lokalu przez cały czas obecności byłego najemcy zachowuje prawo do pobierania czynszu. Zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy przybiera on formę odszkodowania. Na mocy z kolei ust. 2:Odszkodowanie, o którym mowa w ust. 1, odpowiada wysokości czynszu, jaki właściciel mógłby otrzymać z tytułu najmu lokalu. Jeżeli odszkodowanie nie pokrywa poniesionych strat, właściciel może żądać od osoby, o której mowa w ust. 1, odszkodowania idzie o kwestię odszkodowań, warto jeszcze wspomnieć o przepisie mobilizującym gminy do realizacji obowiązku dostarczenia lokalu socjalnego. Mianowicie, niewykonanie przez samorządowców wyroku sądowego w tym zakresie powoduje powstanie po stronie właściciela roszczenia odszkodowawczego. Podstawą jest tutaj art. 417 Kodeksu cywilnego, który mówi o skutkach niezgodnego z prawem działania organów władzy publicznej. Co istotne, ustawodawca przyjął koncepcję pełnej kompensaty strat. Gmina będzie więc musiała zwrócić wynajmującemu całą sumę, którą stracił przez niemożność oddania lokalu w najem na warunkach rynkowych.Pozbawienie najemcy energii elektrycznej przez wynajmującego po rozwiązaniu umowy najmu może jednak stanowić naruszenie posiadania. Na gruncie polskiego prawa istnieje zakaz naruszania Kto odpowiada za zapłatę zaległego czynszu? Na podstawie art. 6881 § 1 Kodeksu cywilnego „za zapłatę czynszu i innych należnych opłat odpowiadają solidarnie z najemcą stale zamieszkujące z nim osoby pełnoletnie”. Natomiast zgodnie z § 2 tegoż artykułu „odpowiedzialność osób, o których mowa w § 1, ogranicza się do wysokości czynszu i innych opłat należnych za okres ich stałego zamieszkiwania”. Zgodnie z art. 485 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego (w skrócie „sąd wydaje nakaz zapłaty, jeżeli powód dochodzi roszczenia pieniężnego albo świadczenia innych rzeczy zamiennych, a okoliczności uzasadniające dochodzone żądanie są udowodnione dołączonym do pozwu mi. dokumentem urzędowym”. W oparciu o art. 491 § 1 „wydając nakaz zapłaty sąd orzeka, że pozwany ma w ciągu dwóch tygodni od dnia doręczenia nakazu zaspokoić roszczenie w całości wraz z kosztami albo wnieść w tym terminie zarzuty”. § 3 tegoż artykułu wskazuje, że nakaz zapłaty doręcza się stronom; pozwanemu wraz z pozwem i załącznikami. Zgodnie z art. 493 § 1 „pismo zawierające zarzuty wnosi się do sądu, który wydał nakaz zapłaty. W piśmie pozwany powinien wskazać, czy zaskarża nakaz w całości czy w części, przedstawić zarzuty, które pod rygorem ich utraty należy zgłosić przed wdaniem się w spór, oraz pozostałe zarzuty przeciwko żądaniu pozwu, a także wszystkie okoliczności faktyczne i dowody na ich potwierdzenie”. Natomiast zgodnie z § 2 tegoż artykułu „jeżeli pozew wniesiono na urzędowym formularzu, wniesienie zarzutów wymaga również zachowania tej formy″. W oparciu o art. 494 § 2 należy przyjąć, że „nakaz zapłaty, przeciwko któremu w całości lub w części nie wniesiono skutecznie zarzutów, ma skutki prawomocnego wyroku”. Na podstawie art. 496 „po przeprowadzeniu rozprawy sąd wydaje wyrok, w którym nakaz zapłaty w całości lub w części utrzymuje w mocy albo go uchyla i orzeka o żądaniu pozwu, bądź też postanowieniem uchyla nakaz zapłaty i pozew odrzuca lub postępowanie umarza”. Wyrok nakazujący opróżnienie lokalu socjalnego Zgodnie z art. 14 ust 1 ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i zmianie Kodeksu cywilnego „w wyroku nakazującym opróżnienie lokalu sąd orzeka o uprawnieniu do otrzymania lokalu socjalnego bądź o braku takiego uprawnienia wobec osób, których nakaz dotyczy. Obowiązek zapewnienia lokalu socjalnego ciąży na gminie właściwej ze względu na miejsce położenia lokalu podlegającego opróżnieniu”. Natomiast w ustęp 4 tego artykułu mówi, że sąd nie może orzec o braku uprawnienia do otrzymania lokalu socjalnego wobec kobiet w ciąży, chyba że mogą one zamieszkać w innym lokalu niż dotychczas używany. Opierając się na przedstawionym przez Panią stanie faktycznym oraz mając na względzie przytoczone powyżej przepisy prawne, należy stwierdzić, że Pani mąż odpowiada za zobowiązania czynszowe solidarnie z innymi dorosłymi osobami zamieszkującymi lokal, za który narosło wspominane zadłużenie. Pojęcie „solidarnie” oznacza, że każdy z domowników odpowiada do kwoty 20 000 zł i właściciel może wybrać, od kogo będzie prowadził egzekucję i domagał się spłaty długu za niepłacony czynsz. Nakaz zapłaty zaległego czynszu Sama eksmisja nie powoduje jeszcze zasądzenia zapłaty kwoty zaległego czynszu (chyba że powództwo jest i o eksmisję, i o zapłatę). Co do zasady bowiem zobowiązania za zaległy czynsz dochodzone są w postępowaniu nakazowym. Nakaz zapłaty wydawany jest w oparciu o powództwo złożone na urzędowym formularzu i potwierdzone odpowiednimi dowodami zalegania z czynszem. W przypadku otrzymania takiego nakazu zapłaty, aby uwolnić się od konieczności zapłaty czynszu, należy wnieść sprzeciw w terminie zakreślonym przez sąd. Podstawą uwolnienia się od zobowiązania za czynsz jest wykazanie, że dana osoba mimo zameldowania faktycznie w danym lokalu nie mieszkała (a wiec nie miała statusu domownika). W przypadku podniesienia i udowodnienia takiego zarzutu Pani mąż byłby zwolniony od ponoszenia opłat czynszowych za okres faktycznego niezamieszkiwania w lokalu Nakaz ten bowiem (jeżeli nie wniesiono co do niego zaskarżenia) ma status wyroku sadowego i co za tym idzie – nadaje się do wykonania w postępowaniu egzekucyjnym. Samo nieodpowiadanie na nakaz zapłaty nie może skutkować uwolnieniem od odpowiedzialności za zobowiązania czynszowe, nawet gdy faktycznie dana osoba nie zamieszkuje pod danym adresem (i jest np. tylko tam zameldowana). Spoczywa bowiem na niej obowiązek wykazania, iż mimo zameldowania nie przebywa pod określonym adresem. Eksmisja kobiety w ciąży Siostra męża, o ile nie jest w stanie zamieszkać w innym lokalu niż dotychczas zamieszkiwany, ze względu na swoją ciążę otrzyma uprawnienie do lokalu socjalnego i jej eksmisja zostanie wstrzymana do czasu przyznania przez gminę takiego lokalu. Co do Pani męża i jego ojca to wydaje się, że nie zachodzą przesłanki obligatoryjnego orzekania o lokalu socjalnym – zostaną wiec eksmitowani bez takiego uprawnienia. Eksmisja będzie miała taki skutek, że za dotychczasowe zobowiązania, które narosły do momentu wyrokowania, odpowiedzialni będą Pani mąż, jego ojciec i siostra męża. Po eksmisji za zapłatę comiesięcznego odszkodowania odpowiedzialna będzie już tylko osoba, której wstrzymano eksmisję. Nadmieniam, że jeżeli któreś ze zobowiązanych pokryje dług ponad swój „udział”, będzie miało w stosunku do pozostałych dłużników roszczenie regresowe o zwrot wydatków ponad swoją część długu. Czy żona będzie odpowiadała za zobowiązania męża sprzed zawarcia małżeństwa? Co do ewentualnej odpowiedzialności Pani za zobowiązania męża, to uspokajając Panią, można stwierdzić, że nie ma takiej prawnej możliwości, aby odpowiadała Pani za zobowiązania męża sprzed małżeństwa (małżonkowie solidarnie odpowiadają za zaciągnięte przez jednego zobowiązania, o ile przeznaczone one zostały na zaspokojenie wspólnych potrzeb rodziny). Odpowiada on bowiem za nie ze swojego majątku odrębnego i z tej części majątku wspólnego, która w przypadku podziału przypadłaby jemu (np. z pobranego wynagrodzenia, nagród w pracy itp.). Oczywiście można dobrowolnie uregulować zasądzona kwotę i nie angażować komornika do postępowania. Prawdopodobnie jednak wierzyciel nie zgodzi się na to, aby każdy z dłużników odpowiadał tylko za cześć długu, gdyż solidarność zobowiązania lepiej go zabezpiecza, ponieważ może żądać całości świadczenia od każdego z dłużników (świadczenie całości przez jednego dłużnika zwalnia pozostałych ze zobowiązania). Dodam jeszcze, że opłata od pozwu o eksmisję wynosi 200 zł, należy się jeszcze liczyć z kosztami zastępstwa procesowego drugiej strony, kosztami dojazdu ewentualnych świadków na rozprawę sądową – nie jest więc możliwe stwierdzenie, ile wyniosą koszty postępowania (na pewno nie mniej niż 200 zł). Tak jak już napisałem, pozew o eksmisję nie jest tożsamy z powództwem o zapłatę zaległego czynszu – jeśli chodzi o czynsz, to główny lokator może próbować jeszcze umówić się z właścicielem lokalu co do rozłożenia zaległości na raty. Natomiast sąd w ewentualnym postępowaniu o zapłatę może rozłożyć zaległość na raty według swojego uznania. Za zobowiązania lokatorzy odpowiadają solidarnie – tzn. nie można powiedzieć, że po zapłaceniu połowy jest się zwolnionym z zapłaty reszty. Dopiero po spłaceniu całości długu każdy z dłużników będzie wolny od obciążeń. Oczywiście ciężarna siostra męża, mimo że otrzyma lokal socjalny, w dalszym ciągu będzie odpowiadała za powstałe zadłużenie razem z ojcem i Pani mężem. Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej ▼▼▼ Zapytaj prawnika - porady prawne online . Co mi grozi za niepłacenie czynszu w mieszkaniu własnościowym? Dłużnika mogą spotkać konsekwencje takie jak: postępowanie sądowe i egzekucja komornicza, eksmisja z mieszkania, przymusowa sprzedaż mieszkania dłużnika w drodze licytacji celem pokrycia długów. Kiedy trzeba zapłacić za mieszkanie?
Jeśli jesteś wynajmującym, a najemca zalega ci z czynszem, możesz wypowiedzieć mu umowę najmu. Zwłoka w zapłacie czynszu wiąże się także z innymi skutkami jak możliwość naliczenia odsetek i dochodzenia wierzytelności przed sądem. W niniejszym artykule skupie się jednak na opisaniu samej procedury wypowiedzenia umowy w tej konkretnej sytuacji. W niniejszym artykule zajmę się najmem lokalu przeznaczonego na potrzeby mieszkaniowe. Taki najem jest uregulowany przepisami Kodeksu cywilnego oraz ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. Przepisy uniemożliwiają wypowiedzenie takiej umowy najmu bez zaistnienia wskazanych w ustawie przyczyn. Stąd wynajmujący, chcąc zakończyć umowę z najemcą, która stała się dla niego obciążeniem, powinien znać przepisy regulujące najem. Są to przepisy w dużej części bezwzględnie obowiązujące, których nie można zmienić umową, co najwyżej na korzyść najemcy (tzw. przepisy semiimperatywne). Niniejszy artykuł nie dotyczy najmu lokali na potrzeby użytkowe, czy najmów komercyjnych. W tych przypadkach zasady wypowiedzenia różnią się, a przepisy nie chronią w tak znaczny sposób najemcy. Zabezpieczenia. Warto zawczasu zabezpieczyć się przed możliwością niepłacenia czynszu. Umowa najmu nie musi być zawarta na czas nieoznaczony. Może być zawierana na czas oznaczony, na krótkie terminy, po których będzie musiała być przedłużona. Można zawrzeć umowę najmu w formie najmu okazjonalnego lub instytucjonalnego, co znacznie ułatwi wyegzekwowanie eksmisji. Można także pobrać od najemcy kaucję. Negocjacje i rozwiązanie za porozumieniem stron. Przepisy w większej mierze chronią najemców. Wynajmujący powinni zastanowić się zatem, czy nie ma jeszcze szansy na porozumienie z najemcą w sprawie rozwiązania umowy najmu i wyprowadzki. Nawet istotne ustępstwo ze strony wynajmującego (np. co do ustalenia zakończenia najmu lub umorzenia części długu) może spowodować, że wyprowadzka najemcy nastąpi szybciej i w bardziej przyjaznej i zgodnej atmosferze. Co jednak zrobić, jeśli żadne rozmowy nie pomogą? Terminy płatności czynszu Pierwszym elementem niezbędnym do ustalenia, czy jest już możliwe wypowiedzenie umowy najmu, jest ustalenie, kiedy powstała zaległości oraz ile ona wynosi. Zasady te powinny być określone w umowie najmu. Trzeba zatem spojrzeć do umowy i ustalić terminy wymagalności, czyli ostateczne terminy na zapłatę czynszu i innych opłat. W razie braku takich postanowień w umowie czynsz powinien być płacony co miesiąc, z góry, do 10 dnia każdego miesiąca. Termin ten dotyczy umów najmu na czas nieoznaczony lub oznaczony powyżej jednego miesiąca. Zwłoka Wypowiedzenie umowy najmu mieszkania jest możliwe tylko w przypadku popadnięcia przez najemcę w zwłokę, a nie zwykłe opóźnienie. Zwłoka oznacza opóźnienie, za które dłużnik ponosi odpowiedzialność. Definicja ta wynika z art. 476 Kodeksu cywilnego. Warto jednak zaznaczyć, że w przepisie tym chodzi tylko o odpowiedzialność za opóźnienie, a nie za brak środków finansowych w ogóle. Najemca nie może się zatem powoływać na złą sytuację majątkową, zwolnienie z pracy, potrzebę przeznaczenia pieniędzy na leczenie itp. Z kolei niespodziewana ciężka choroba i pobyt najemcy w szpitalu w ciężkim stanie w momencie terminu płatności czynszu nie spowoduje zwłoki. Tym samym nie da podstaw do podjęcia procedury wypowiedzenia umowy najmu. W takiej sytuacji najemca powinien dokonać płatności tytułem czynszu z odsetkami niezwłocznie po wyjściu ze szpitala. Ewentualnie powinien to zrobić po poprawie stanu zdrowia, jeśli ma obiektywną możliwość zapłaty poprzez dokonanie przelewu lub w inny sposób. Okres zwłoki Wynajmujący (czyli zazwyczaj właściciel) może wypowiedzieć umowę najmu, jeśli najemca jest w zwłoce z zapłatą czynszu co najmniej za 3 pełne okresy płatności pomimo uprzedzenia go na piśmie o zamiarze wypowiedzenia stosunku prawnego i wyznaczenia dodatkowego, miesięcznego terminu do zapłaty zaległych i bieżących należności. W takiej sytuacji wypowiedzenie może nastąpić nie później niż na miesiąc naprzód, na koniec miesiąca kalendarzowego. Oznacza to, że musi upłynąć trzeci termin płatności, aby było możliwe uprzedzenie najemcy na piśmie z wyznaczeniem dodatkowego terminu, a następnie wypowiedzenie umowy najmu. Oczywiście możliwość wypowiedzenia w powyższy sposób dotyczy także takiej sytuacji, w której najemca płaci co miesiąc tylko część czynszu, ale jego zaległości odpowiadają już w sumie kwocie czynszu za 3 pełne okresy płatności. Rodzaje zaległości Czy zaległości uprawniające do rozpoczęcia procedury wypowiedzenia umowy najmu odnoszą się tylko do czynszu, czy także do opłat niezależnych od właściciela? Wśród prawników nie ma jednolitego stanowiska. Mowa tu o opłatach sprecyzowanych w umowie najmu osobno, w przypadku których wynajmujący pełni funkcje pośrednika. Są to np. za wodę i ścieki, energię elektryczną, gaz. Użyte sformułowanie art. 11 ust. 2 pkt 2 ustawy o ochronie praw lokatorów „inne opłaty” dotyczy bowiem przede wszystkim odpowiednika czynszu w przypadku wypowiedzenia umowy z innych, podobnych stosunków prawnych jak najem. Z tych przyczyn, o ile to możliwe, dla bezpieczeństwa skuteczności wypowiedzenia, zalecałbym zaczekanie aż zaległości z samego czynszu przekroczą trzykrotność miesięcznej kwoty czynszu. Aktualizacja! Od 21 kwietnia 2019 roku sprecyzowano przepisy. Obecnie art. 11 ust. 2 pkt 2 ustawy o ochronie praw lokatorów brzmi: „jest w zwłoce z zapłatą czynszu, innych opłat za używanie lokalu lub opłat niezależnych od właściciela pobieranych przez właściciela tylko w przypadkach, gdy lokator nie ma zawartej umowy bezpośrednio z dostawcą mediów lub dostawcą usług, co najmniej za trzy pełne okresy płatności pomimo uprzedzenia go na piśmie o zamiarze wypowiedzenia stosunku prawnego i wyznaczenia dodatkowego, miesięcznego terminu do zapłaty zaległych i bieżących należności”. Uprzedzenie na piśmie Aby wypowiedzenie umowy było skuteczne i w przypadku braku wyprowadzki najemcy można było dochodzić jego eksmisji przed sądem, konieczne jest uprzedzenie lokatora na piśmie o zamiarze wypowiedzenia stosunku prawnego i wyznaczenia mu dodatkowego, miesięcznego terminu. Uprzedzenie powinno być wręczone najemcy po upływie czasu, gdy najemca będzie już w zwłoce z zapłatą czynszu za 3 miesięcy (np. minie trzeci z kolei termin płatności, a jeśli najemca płaci nieregularnie lub w niepełnej wysokości zobacz uwagi w rozdziale „Okres zwłoki”). Jeśli najemca nie przyjmie uprzedzenia (nie pokwituje odbioru własnoręcznym podpisem), sugeruję wysłać je pocztą z potwierdzeniem odbioru. Następnie należy zaczekać miesiąc od daty na odbiorze lub od ostatniego dnia, w którym mógł odebrać awizowaną przesyłkę. Niektórzy prawnicy uważają, że jest możliwe skierowanie do najemcy wspomnianego pisma już po upływie dwóch pełnych okresów płatności. Przy takiej interpretacji brak zapłaty zaległości po upływie kolejnego, trzeciego już miesiąca będzie umożliwiał wynajmującego dokonanie wypowiedzenia. Redakcja art. 11 ust. 2 pkt 2 ustawy o ochronie praw lokatorów niestety nie pomaga w jednolitej interpretacji: Nie później niż na miesiąc naprzód, na koniec miesiąca kalendarzowego, właściciel może wypowiedzieć stosunek prawny, jeżeli lokator: (…) 2) jest w zwłoce z zapłatą czynszu lub innych opłat za używanie lokalu co najmniej za trzy pełne okresy płatności pomimo uprzedzenia go na piśmie o zamiarze wypowiedzenia stosunku prawnego i wyznaczenia dodatkowego, miesięcznego terminu do zapłaty zaległych i bieżących należności, (…) Nie zamierzam głębiej wnikać w ten problem. Być może będzie to tematem odrębnego wpisu. Jeśli zależy jednak Państwu, aby skuteczność wypowiedzenia nie została zakwestionowana przez Sąd, sugeruję wybrać dłuższą drogę. W drodze indywidualnych porad prawnych mogę wyjaśnić, jak można przyspieszyć procedurę, aby wszystko odbyło się w granicach prawa i zminimalizować wszelkie niekorzystne dla wynajmującego ryzyka związane z niejasnością przepisów prawnych. Wypowiedzenie Dopiero po upływie dodatkowego terminu miesięcznego od odebrania przez najemcę pisma będzie można dokonać wypowiedzenia umowy najmu. Wypowiedzenie powinno być pod rygorem nieważności dokonane na piśmie oraz określać przyczynę wypowiedzenia. Jeśli najemca nie przyjmie wypowiedzenia (nie pokwituje odbioru własnoręcznym podpisem), sugeruję wysłać je pocztą za potwierdzeniem odbioru. Wypowiedzenie może nastąpić nie później niż na miesiąc naprzód, na koniec miesiąca kalendarzowego. Oznacza to, że niezależnie czy dłużnik odbierze pismo np. 1 czy 28 lutego, musi upłynąć pełny kalendarzowy miesiąc. Ostatnim dniem najmu jest w tym przypadku 31 marca. Jeśli najemca nie odbierze (awizo), za dzień odbioru przyjmujemy ostatni dzień, w którym mógł odebrać przesyłkę (najczęściej 14 dzień po awizowaniu). A zatem, dopiero mając pokwitowanie odbioru lub zwróconą przesyłkę po awizowaniu na prawidłowy adres najemcy, możemy legalnie i skutecznie żądać od najemcy opróżnienia i opuszczenia lokalu do końca kolejnego miesiąca kalendarzowego. Sąd i komornik Co zrobić, jeśli mimo skutecznego rozwiązania umowy najmu na skutek wypowiedzenia, najemca dalej nie opuści mieszkania? Żądanie opróżnienia i opuszczenia przez najemcę mieszkania może być dochodzone przed sądem (sprawa o eksmisję). Sąd oprócz tytułu prawnego wynajmującego do lokalu (np. własności), prawidłowości wypowiedzenia, będzie badał także uprawnienie najemcy do otrzymania lokalu socjalnego. Jeśli najemca nie wyprowadzi się z lokalu mimo prawomocnego wyroku sądowego (niezaskarżonego lub po oddalonej apelacji), można zwrócić się o pomoc do komornika. Dopiero komornik sądowy jest uprawniony do zastosowania wobec najemcy środków, aby przymusowo odebrać lokal. Nawet w przypadku eksmisji bez orzeczonego prawa do lokalu socjalnego postępowanie egzekucyjne może trwać długo. Komornik będzie czekał przynajmniej 6 miesięcy na przyznanie przez gminę lokalu tymczasowego, zanim wyznaczy termin eksmisji. Ten nie może przypaść na okres zimowy (w przypadku eksmisji do noclegowni). Pomoc adwokata lub radcy prawnego Eksmisje sądowe i egzekucyjne toczą się długo. Wiążą się z różnego rodzaju problemami, jak zaskarżanie przez dłużników różnych czynności, paraliżowanie postępowań na różny sposób. Inne problemy to np. pozostawione rzeczy dłużnika, zdewastowanie lokalu, niewywiązywanie się gminy z udostępnianiem lokali socjalnych i tymczasowych oraz związana z tym szkoda. Z tych wszystkich przyczyn sugeruję skorzystanie z wykwalifikowanej pomocy prawnej w postaci adwokata lub radcy prawnego. Prawnik ustali stan prawny, podpowie o wszystkich możliwościach, które można zastosować. Może sporządzić wezwania, które pomogą przekonać najemcę do spłaty zadłużenia. Wreszcie pomoże w postępowaniu przed sądem i komornikiem.
9) Należy podpisać tylko w przypadku, gdy jest więcej niż jeden najemca mieszkania, a wniosek o dopłaty do czynszu składa jeden z nich. OBJAŚNIENIA. 1. Wniosek należy wypełnić w języku polskim, uzupełniając wszystkie wymagane rubryki. 2. Wniosek należy wypełnić czytelnie pismem maszynowym, komputerowo lub odręcznie drukowanymi