Jaki jest klimat Malty? Gdzie leży Malta? Jakie wyspy wchodzą w jej skład? Poznaj ukształtowanie i budowę geologiczną Malty. Poczytaj o faunie i florze Malty i Gozo. Gdy pierwszy raz wybieraliśmy się na Maltę byliśmy ciekawi wszystkiego. Począwszy od dokładnych odległości od sąsiednich krajów, przez ukształtowanie terenu i jego powierzchnię, po miejscową zwierzynę, etc. Zebraliśmy więc dla tych z Was, którzy jeszcze na Malcie nie byli, ale przygotowują się do wyjazdu, trochę podstawowych faktów. SPIS TREŚCIMALTA POŁOŻENIEARCHIPELAG MALTAŃSKIPŁYTA POŁUDNIOWO-SYCYLIJSKAGEOLOGIAPORY ROKUWIATRYRZEKI NA MALCIEFLORA MALTYFAUNA MALTY MALTA POŁOŻENIE Malta to jedno z najmniejszych państw świata leżące w Europie Południowej, na Morzu Śródziemnym. Malta leży na: 35°50′ N, 14°35′ E, 75 km na południe od Sycylii i 240 km na północ od wybrzeży Libii. Jest położona w południowej Europie, w środkowej części Morza Śródziemnego. Poprzez wody terytorialne Morza Śródziemnego od północy graniczy z Włochami (z Sycylią), a jej linia brzegowa wynosi 140 km. Powierzchnia kraju wynosi 316 km². Malta jest drugim najbezpieczniejszym państwem na świecie, jeśli chodzi o prawdopodobieństwo wystąpienia klęski żywiołowej. Położenie względem innych miejsc na świecie, doskonale obrazuje niniejsza tabela. ARCHIPELAG MALTAŃSKI W skład archipelagu Wysp Maltańskich wchodzą wyspy: Malta, Gozo, Comino, Cominotto, Wyspa Św. Pawła (dwie wysepki połączone z sobą) i Filfla. Główną częścią archipelagu jest Malta, której powierzchnia wynosi 246 km². Ma wydłużony kształt, szerokość około 10 i długość 30 km. Drugą co do wielkości wyspą jest Gozo o powierzchni 67 km², leżąca tuż obok Malty. Linia brzegowa jest dość urozmaicona, licznie występują tu głębokie zatoki i półwyspy, ponadto część wybrzeża została przeobrażona przez człowieka. Wybrzeża mają charakter abrazyjny i są mocno rozczłonkowane. Przeważającym typem wybrzeża jest klif i inne formacje skaliste. Niewielką część (poniżej 5%) zajmują plaże i sztuczne nabrzeże. PŁYTA POŁUDNIOWO-SYCYLIJSKA Malta jak i sąsiednie wyspy stanowią fragment zanurzonej Płyty Południowo-Sycylijskiej. Zbudowane są z trzeciorzędowych wapieni, występuje tu powszechnie rzeźba krasowa. Archipelag Wysp Maltańskich stanowią w istocie wierzchołki podwodnych masywów. Wybrzeża urozmaicają liczne groty np. Grota Błękitna, będąca atrakcją turystyczną kraju. Powierzchnia jest pofalowana i pagórkowata oraz silnie zniszczona wskutek krasowienia i denudacji. Obszary wysp są poprzecinane dolinami rzecznymi. Kraj jest nizinny, a maksymalna wysokość to 258 m – jest nim wzniesienie Dingli na Malcie. Pozostałe wyspy są wybitnie nizinne. GEOLOGIA Archipelag ma warstwową strukturę, skały osadowe zostały zdeponowane 40-15 milionów lat temu z Oceanu Tetydy. Kolejność warstw od powierzchni: wapienie koralowe, zielony piaskowiec, niebieska glina, wapień i wapienie koralowe. Wyspy Maltańskie zostały utworzone z osadów morskich – skał osadowych – głównie wapieni koralowych, powstałych w okresie oligo-miocenu. PORY ROKU Malta jest jednym z nielicznych krajów w Europie, w których zima jako pora roku nie występuje, a lata są długie suche i gorące. Leży niemal na granicy stref klimatycznych: zwrotnikowej i podzwrotnikowej, co bardzo dobrze oddaje roczny przebieg pogodowy kraju. Na jej terytorium występuje ciepła i sucha odmiana klimatu śródziemnomorskiego, który cechuje się bardzo łagodnymi zimami i długimi, suchymi latami. Nie występują tu ostre wiatry, mgły, śnieg czy mróz. Nasłonecznienie wynosi odpowiednio 6:46 godzin zimą i 10:11 godzin latem. Temperatury zimą wynoszą od 12 do 14 °C, najchłodniejszym miesiącem jest styczeń. Latem, które zaczyna się już w maju, temperatury wynoszą średnio od 26 do nawet 32 °C. Kończy się ono mniej więcej w październiku, następnie pogoda przechodzi w okres, który pod względem aury przypomina polski kwiecień lub październik. Temperatury latem osiągają w ciągu dnia wartości powyżej 30 °C, dochodząc do 40 °C z uwagi na suchy i gorący wiatr. Więcej o pogodzie i temperaturach na Malcie napisaliśmy TUTAJ. WIATRY Wiatry na Malcie są umiarkowane. W miesiącach zimowo-wiosennych może zdarzyć się silniejszy wiatr – mistral, który wieje z północno-zachodniej Europy (głównie Francji) oraz w rzadkich przypadkach, wiatr gregale wiejący z północnego wschodu przynosząc chłodniejsze powietrze z Bałkanów. Sporadycznie w tych miesiącach występuje tu również wiatr sirocco, który wieje od Sahary, przynosząc piach, wyższą wilgotność i wyższe temperatury. RZEKI NA MALCIE Wody powierzchniowe są bardzo ubogie. Malta jako jedyny kraj Europy posiada sieć rzek okresowych. Głównymi tego przyczynami są sezonowość opadów, które nie występują latem, oraz skrasowiałe podłoże. Część wód opadowych gromadzona jest w podziemnym krasie. Geologiczny upad warstw powoduje niedobory wody w części południowej. Woda częściowo jest pozyskiwana poprzez odsalanie wody morskiej. Głównymi zasobami są wody podziemne. FLORA MALTY Flora Malty składa się z ok. 1000 gatunków roślin naczyniowych, w tym ok. 800 rodzimych. Endemitów maltańskich tj. roślin znanych tylko z tych wysp jest 14 gatunków i kilka odmian. Ze względu na centralne położenie wysp maltańskich w basenie Morza Śródziemnego występują tu gatunki typowe zarówno dla jego wschodniej, jak i zachodniej części, północnej i południowej. Lasy na wyspach zostały niemal doszczętnie zniszczone. Zachowały się ich niewielkie tylko pozostałości z dębem ostrolistnym (Quercus ilex). Stosunkowo dużą powierzchnię zajmuje makia, wszędzie tu jednak wtórnego pochodzenia. Najbardziej charakterystyczną formacją roślinną dla tutejszego krajobrazu jest garig. Bogate gatunkowo suche zarośla krzewinek i bylin podobnie jak kwietne stepy dominują na obszarach z naturalną i półnaturalną roślinnością. Mniejsze powierzchnie zajmuje roślinność typowa dla klifów, wydm, solnisk i innych mokradeł. Liczne są gatunki i zbiorowiska roślinne synantropijne, związane z siedliskami przekształconymi przez człowieka. FAUNA MALTY Świat zwierząt jest dość ubogi, występuje tylko drobna zwierzyna (brak dużych ssaków). Z ssaków na Malcie żyją głównie ryjówki i inne gryzonie, krety i nietoperze. Rodzimymi gatunkami są poza nietoperzami także łasice i jeże. Malta jest wyspą tranzytową dla ptaków migrujących z Afryki do Europy i z powrotem. Z ptaków występują głównie czaple i kormorany i liczne ptactwo morskie. Niektóre gatunki zwierząt jak białe króliki i myszy zostały sprowadzone przez człowieka. Na Malcie występuje też kilka gatunków gadów, głównie jaszczurki. W wodach okalających wyspy żyją foki i morświny. Zainteresował Cię ten artykuł? Zapraszamy do dyskusji w komentarzach. Spodobał Ci się nasz tekst? Udostępniaj go do woli korzystając z opcji „Podziel się”.👇 Źródło
Drzewa oliwne znajdują się na wybrzeżu Morza Śródziemnego i służą do produkcji oliwy z oliwek. Francja jest piątym co do wielkości producentem we Wspólnocie Europejskiej. Główne odmiany oliwek do opracowania to Tanche, Picholine i Bouteillan. 3- Winorośl. Winorośl służy głównie do produkcji wina.
Kategoria: FAUNA I FLORA Fauna Zakładanie trawnika – na co zwrócić uwagę Jak posiać trawnik? – to pytanie zadaje sobie bardzo wiele osób. Co ważne, zakładanie trawnika można wykonać na kilka sposobów: z nasion, użyć gotowego formatu w postaci rolek ziemi z wyrośniętą trawą, którą po... Jakie ozdobne krzewy kwitnące warto wybrać do swojego ogrodu? Aranżacja ogrodu to zajęcie niekoniecznie łatwe, ale za to szalenie przyjemne. Planując rozmieszczenie poszczególnych roślin, należy uwzględnić mnóstwo czynników, dlatego w dzisiejszym artykule przedstawimy ciekawe krzewy kwitnące, które stanowią jedną z wielu możliwości uatrakcyjnienia... Wodorosty jako źródło wartości odżywczych CNN w ramach inicjatywy Call to Earth udało się na położoną w Irlandii Północnej wyspę Rathlin, którą zamieszkuje 150 osób. Z Kate Burns, założycielką Islander Rathlin Kelp stacja rozmawia o otaczającej wyspę farmie wodorostów... Jak tanio upiększyć ogród? Zakładanie ogrodu a potem pielęgnacja to czysta przyjemność, niestety jak każde hobby wiąże się z nieodłącznymi kosztami. W wielu przypadkach inwestycje można zmniejszyć przez racjonalne działanie, korzystanie ze sprawdzonych porad a także eko-postawę. Dwa pisklęta sokoła wędrownego wykluły się w gnieździe na wieży Emitel w Dobrej koło Nowogardu Para sokołów wędrownych mieszkających w gnieździe na wieży należącej do Emitel w Dobrej koło Nowogardu (woj. zachodniopomorskie) ma już potomstwo – 1 i 2 maja wykluły się ich dwa pierwsze młode. Jeśli wszystko... Projektant ogrodów (nie)potrzebny(?) od zaraz. Marzenia o własnym domu nie ograniczają się jedynie do samego budynku. Gdyby tak było, to większość z nas miałaby chęć zamieszkania w apartamentach, gdzie można uzyskać podobne przestrzenie jak w domu jednorodzinnym. Marzenia posiadania... Polska fauna i flora Mamy czym się pochwalić, wyróżniamy się z pośród innych krajów europejskich bogatą i zróżnicowaną fauną i florą Co to znaczy „za gorąco” Zbadaniem wpływu zmian klimatu na turystykę zajął się dr Christos Giannakopoulos z Instytutu Badań Środowiskowych i Zrównoważonego Rozwoju w Atenach. Według jego prognoz średnia roczna temperatura w basenie Morza Śródziemnego będzie rosła aż o 0,3-0,7 st. C co dekadę. Pięć sposobów na ogród w stylu eko Aranżacja ogrodu powinna być zgodna z naszym gustem i przekonaniami. W związku z panującą od dłuższego czasu modą na wszystko, co bio i eko, coraz częściej możemy znaleźć pomysły na ogrody utrzymane w duchu... Cebulki kwiatowe sadzone jesienią – gatunki, jak sadzić i pielęgnować (gatunki – zimowit, krokus jesienny, tulipan, scilla cebulica, narcyz, szafirek muscari, podlewanie, nawożenie, zimowanie) Wiosenny ogród obudzony po długiej zimie często wygląda smutno i szaro. Część ogrodników dopiero zastanawia się, w jaki sposób na...
Jako introdukowana rośnie zdziczała w basenie Morza Śródziemnego, w Azji południowej i Środkowej. W Polsce nie występuje. Ponieważ niektóre odmiany uprawianej i dziczejącej morwy białej mają po dojrzeniu fioletowo-czarne owocostany – często są mylnie uznawane za morwę czarną. Drzewo osiągające wysokość 10–15 m, o
Wideo: Las śródziemnomorski: charakterystyka, flora, fauna, rzeźba terenu Wideo: MEDITERRANEAN FOREST Šijanska šuma || Walk through summer park forest || @Pula, Croatia Zawartość: Charakterystyka ogólna- OgieńAdaptacje- Struktura roślinyDolna warstwa i podszytSkład lasu- PodłogaRodzaje lasów śródziemnomorskich- Lasy basenu Morza Śródziemnego (strona europejska)- Lasy basenu Morza Śródziemnego (stok afrykański)- śródziemnomorskie lasy kalifornijskie- Chilijskie lasy śródziemnomorskie- Australijski las śródziemnomorskiWpływ antropicznyBasen Morza ŚródziemnegoChilijski peelingLokalizacjaBasen Morza ŚródziemnegoAmerykaAustraliaUlgaFlora- Las basenu Morza ŚródziemnegoZachodnia część Morza Śródziemnego (stok europejski)Zachodnia część Morza Śródziemnego (stok afrykański)Wschodnia część Morza ŚródziemnegoUnderstory- śródziemnomorskie lasy kalifornijskieZmienność biotypowa- Chilijskie lasy śródziemnomorskieZaroślaLas twardolistnyWysokie lasy- Australijski las śródziemnomorskiFauna- Las basenu Morza ŚródziemnegoZachodnia część Morza Śródziemnego (stok europejski)Zachodnia część Morza Śródziemnego (stok afrykański)Wschodnia część Morza Śródziemnego- śródziemnomorskie lasy kalifornijskie- Chilijskie lasy śródziemnomorskie- Australijski las śródziemnomorskiPogodaBibliografia Plik Śródziemnomorski las Jest to biom zdominowany przez biotyp drzewa, który rozwija się w śródziemnomorskich warunkach klimatycznych. Klimat ten charakteryzuje się łagodnymi i deszczowymi zimami, suchymi latami (gorące lub umiarkowane), ciepłą jesienią i zmiennymi śródziemnomorskie są domem dla około 10% światowej flory. Rośliny zamieszkujące te lasy są narażone na stres wywołany gorącym, suchym latem i pożarami gatunków roślin rozwija różne adaptacje, takie jak gruba kora korka i sztywne liście (rośliny twardolistne).Istnieje 5 obszarów planety o klimacie śródziemnomorskim, którymi są basen Morza Śródziemnego, Kalifornia (USA), Chile, RPA i Australia. Jednak w RPA nie ma formacji leśnej, tylko krzewiaste (fynbos).W basenie Morza Śródziemnego występują różne typy lasów, od niskich i średnich lasów śródziemnomorskich po lasy wysokie. W niektórych typach lasów dominują rośliny okrytonasienne, w innych nagonasienne, a także Kalifornii śródziemnomorski las to chaparral i lasy iglaste w głębokich dolinach. Chaparral ma niski baldachim o wysokości do 6-10 mi podszyt traw i półkuli południowej chilijskie lasy śródziemnomorskie obejmują tak zwane zarośla, a także lasy twardolistne o różnym rozwoju. W regionie tym dominują krzewy i niski las z koroną od 6 do 15 mi krzewiastym śródziemnomorskich lasach Australii dominują drzewa i krzewy z rodzaju śródziemnomorskie ekosystemy występują w bardzo zróżnicowanych rzeźbach, od płaskich po górskie. Występują na przybrzeżnych równinach, dolinach, płaskowyżach i górach do 1000 m śródziemnomorskich lasach półkuli północnej dominują gatunki z rodzaju Quercus przeważają gatunki iglaste Pinus i wschodniej części Morza Śródziemnego emblematyczny jest cedr libański, natomiast w lasach australijskich dominują drzewa eukaliptusowe. W runie obficie występują zioła i krzewy labiatae i wrzosowate, takie jak rozmaryn, mirt, wrzos i zamieszkująca regiony śródziemnomorskie jest bardzo zróżnicowana, aw basenie Morza Śródziemnego występuje lis, ryś iberyjski, wiewiórka ruda i dzik. Liczne są również gatunki ptaków śpiewających, żurawi i zaroślach kalifornijskich występuje kojot i zając kalifornijski, a u chilijskiego kojota lub fałszywa wydra, koszatniczka i lisa culpeo. W australijskim regionie Morza Śródziemnego przeważają torbacze, takie jak numbat, chudchit i woylie lub kangur szczurów o długich śródziemnomorski charakteryzuje się tym, że deszcze występują głównie zimą, wiosną i jesienią. Średnie roczne opady wynoszą od 350 do 900 mm rocznie (w Australii do 1500 mm). Jeśli chodzi o temperaturę, średnie roczne zakresy wahają się między 13 a 19 ° C, a średnia miesięczna nigdy nie jest niższa niż 10 ° ogólnaPodstawowym ograniczeniem klimatu śródziemnomorskiego są długie, gorące i suche lata oraz ogień. Dlatego wiele roślin ma liście twardolistne (sztywne, z obfitą tkanką mechaniczną).- OgieńRoślinność śródziemnomorska wiąże się z wpływem pożarów lasów, które występują okresowo w sposób naturalny lub w wyniku działalności człowieka. Jego działanie jest zróżnicowane i jest przedmiotem wielu badań i wykazano, że u niektórych gatunków ułatwia przystosowania roślin do ognia to obecność grubej, subkryfikowanej kory (korka), podziemnych struktur rozmnażania i twardych liści. Przykładem tego jest dąb korkowy (Quercus suber), z którego kory wydobywa się naturalny Struktura roślinyLas śródziemnomorski tworzy warstwa nadrzewna o wysokości od 6 do 70 m, w zależności od obszaru geograficznego. Najniższy baldachim występuje w chilijskim zaroślach, najwyższy w lasach wschodniego basenu Morza drzewa wraz z gatunkiem znajdują się w głębokich lasach dolin Kalifornii Sequoia sempervirens (do 70 m).W zachodniej części Morza Śródziemnego baldachim jest średni, osiągając od 6 do 15 m. Podczas gdy w chilijskim rejonie zarośli może osiągnąć nawet 30 m na obszarach o większej warstwa i podszytW większości lasów śródziemnomorskich występuje pojedyncza warstwa drzew i podszycie ziół i krzewów. Epifityzm nie występuje i istnieją rośliny pnące, takie jak sarsaparilla (Smilax aspera) i bluszcz (Hedera helix).Skład lasuTymi formacjami roślinnymi mogą być lasy okrytozalążkowe, nagonasienne lub mieszane. W pierwszym przypadku są to lasy Quercus podczas gdy przedstawicielem lasów nagozalążkowych są cedry Libanu (Cedrus libani).Wśród mieszanych lasów śródziemnomorskich występują gatunki Quercus (okrytozalążkowe) i gatunki Pinus (nagonasienne).- PodłogaGeneralnie gleby są mało żyzne, chociaż w niektórych bardziej wilgotnych dolinach osiągają lepsze warunki. Na obszarach basenu Morza Śródziemnego gleby są głębokie i żyzne, zwłaszcza tam, gdzie rosły lasy dzikich drzew oliwnych i drzew chleba jest zmienna, a lasy śródziemnomorskie mogą tworzyć się na glebach od piaszczysto-gliniastych po gliniaste. Głębokość gleby jest również zmienna - głębsze gleby występują na równinach, a mniej na lasów śródziemnomorskich- Lasy basenu Morza Śródziemnego (strona europejska)W basenie Morza Śródziemnego występuje duża różnorodność lasów, chociaż w zdecydowanej większości występuje w nim znaczny stopień ingerencji człowieka. Wynika to z tysięcy lat ludzkiej działalności na tych lasy śródziemnomorskie zostały przekształcone w systemy półnaturalne, poddane gospodarce antropicznej. Przykładem są łąki Hiszpanii i Montados Portugalii, które są lasami dębowymi ostrolistnymi (Quercus ilex) i dębu korkowego (Quercus suber).Historycznie rzecz biorąc, lasy te były wykorzystywane do hodowli bydła poprzez ich wycinanie (usuwanie niektórych drzew i krzewów). W ten sposób ułatwia się dostęp światła dla rozwoju pastwisk i przekształca się w system wschód od Półwyspu Iberyjskiego znajdują się lasy mieszane, takie jak las sosnowy Aleppo (Pinus halepensis) i dąb kermes (Quercus coccifera). We wschodniej części Morza Śródziemnego występują lasy zdominowane przez rośliny nagonasienne, takie jak cedr libański (Cedrus libani).- Lasy basenu Morza Śródziemnego (stok afrykański)Na afrykańskim wybrzeżu różnorodność substratów i lokalnego klimatu powoduje powstawanie różnego rodzaju śródziemnomorskich lasów. Występują lasy dębowe ostrolistne, lasy dębowe korkowe, lasy chlebowe (Ceratonia siliqua) i dzikie drzewa przypadkiem są lasy Thuya Berberisca (Tetraclinis articulata), endemiczny gatunek iglasty występujący w Afryce Północnej, z którego pozyskuje się przypominającą bursztyn żywicę śródziemnomorskie lasy kalifornijskieNajbardziej rozpowszechniony jest chaparral, czyli las małych drzew i wysokich krzewów. Chaparral jest nazywany jako odniesienie do dębu, który ma niski biotyp i wiele formacja roślinna ma warstwę nadrzewną nie wyższą niż 10 m oraz zmienny podszycie ziół i krzewów. Oprócz gatunku dębu występuje tu encinillo (Quercus berberidifolia) biotypu głębokich i deszczowych dolinach tego obszaru występują lasy iglaste tego gatunku Sequoia Chilijskie lasy śródziemnomorskieChilijskie zarośla tworzą szeroki na 100 km pas rozciągający się wzdłuż centralnej części chilijskiego wybrzeża. Składa się z krzewów i niskiego lasu twardolistnego, z baldachimem od 6 do 15 mi krzewiastym regionie występują również płaty lasów z gatunkami sięgającymi do 30 m Australijski las śródziemnomorskiNa niektórych obszarach rozwija się sam las (głównie biotyp drzewa), na który składają się różne gatunki Eukaliptus, Casuarina i inne pośrednia formacja roślinności między lasem a wysokim krzewem tzw mallee gdzie przeważają gatunki eukaliptusa. Termin mallee odnosi się do roślin, które w zasadzie rozgałęziają się, ale osiągają wysokość od 4 m do 10 niektórych przypadkach występują duże lasy eukaliptusowe, takie jak te utworzone przez karri (Eucalyptus diversicolor) do 70 m wysokości. Istnieją również lasy Jarrah, które mają korony do 40 mz przewagą Eucalyptus antropicznyBasen Morza ŚródziemnegoLasy basenu Morza Śródziemnego charakteryzują się wysokim stopniem ingerencji człowieka. Tereny przekształcone w pastwiska zachowały część pierwotnego lasu, a inne przekształcono w pola działania, które miały negatywny wpływ, to planowanie urbanistyczne i budowa infrastruktury peelingChilijskie zarośla zostały poważnie dotknięte pożarami, wydobyciem, wyrębem, składowiskami, urbanizacją oraz zanieczyszczeniem powietrza, wody i 5 regionów świata doświadcza klimatu śródziemnomorskiego, którego nazwa pochodzi od basenu Morza Śródziemnego. Pozostałe obszary to południowo-środkowa i południowo-zachodnia Australia, południowoafrykańskie fynbo, chilijskie zarośla i śródziemnomorski region występują tylko w 4 z tych regionów, którymi są basen Morza Śródziemnego, Kalifornia, Chile i Australia. Fynbos południowoafrykański to formacja roślinna złożona z niskich krzewów i Morza ŚródziemnegoLas śródziemnomorski rozciąga się w sposób nieciągły wzdłuż wybrzeża europejskiego stoku, od Półwyspu Iberyjskiego po Bliski Wschód. Po stronie afrykańskiej największy rozwój osiąga na zachodnim wybrzeżu, zwłaszcza w Maroku z kilkoma enklawami w Tunezji i regionie tym regionie klimat śródziemnomorski rozciąga się od Kaukazu po Afganistan i Azję Ameryce Północnej lasy śródziemnomorskie występują na wybrzeżu Pacyfiku na południe od Kalifornii (Stany Zjednoczone) oraz w Baja California (Meksyk). W Ameryce Południowej znajdują się w centralnej części Chile, na wybrzeżu śródziemnomorskie lasy rozwijają się na skrajnym południowo-wschodnim i południowo-zachodnim śródziemnomorski rozwija się w płaskich reliefach, lekko stromych do górskich. Od przybrzeżnych równin, przez doliny i płaskowyże, po wzniesienia 1500 metrów nad poziomem Las basenu Morza ŚródziemnegoZachodnia część Morza Śródziemnego (stok europejski)W lasach śródziemnomorskich gatunek Quercus, takie jak dąb (Quercus ilex) i dąb (Quercus coccifer). Obecny jest również dąb korkowy (Quercus suber) i dąb ostry (Quercus rotundifolia).Dąb ostry to najbardziej charakterystyczny gatunek zachodniej części Morza Śródziemnego i najbardziej rozpowszechniony na Półwyspie Iberyjskim. Inne gatunki to rośliny strączkowe, takie jak karob (Ceratonia siliqua) i anacardiaceae, takie jak mastyk (Pistacia lentiscus) i terebinto lub cornicabra (Pistacia terebinthus).Lasy dębu korkowego na Półwyspie Iberyjskim są najbardziej rozległe na Morzu Śródziemnym i występują od wybrzeża do 1500 metrów nad poziomem morza. Na nich rosną inne gatunki drzew, takie jak laur (Laurus nobilis), Ilex aquifolium Y Myrtus część Morza Śródziemnego (stok afrykański)Na afrykańskim wybrzeżu występują gatunki Quercus zamieszkujących europejskie wybrzeżeQ. suber, Q. ilex, Q. kokcyfer) i dzikie drzewa oliwne (Europejska fala, Olea maroccana). Inne ważne drzewa to thuya berberisca (Tetraclinis articulata) i terebint (Pistacia terebinthus).Lasy sosnowe Pinus halepensis stanowią najbardziej wysunięty na południe typ lasu śródziemnomorskiego. Zajmują powierzchnię ponad 10 000 km² w Afryce Północnej (8550 km² w Algierii, 2965 km² w Tunezji i 650 km² w Maroku).Wschodnia część Morza ŚródziemnegoW śródziemnomorskich strefach klimatycznych Cedrus libani aw regionach o klimacie kontynentalnym jest Pinus nigra. W lasach zdominowanych przez cedr Libanu występują inne gatunki Abies cilicica, Juniperus foetidissima i terebint ze wschoduPistacia palaestina).Wśród okrytozalążkowych są dęby (Quercus cerris, Q. libani, Q. trojan, Q. petraea, Q. macrolepis). Kolejną grupą reprezentatywnych drzew są klony (Acer hyrcanum, A. platonoides, A. campestre Y A. monspessulanum).UnderstoryW podszycie rosną zioła i krzewy, rozmaryn (Rosmarinus officinalis) i romerilla (Cistus albidus). Typowym krzewem śródziemnomorskiego lasu jest również bukszpan (Buxus sempervirens).Inne krzewy dębu ostrokrzewu i lasy dębowe to mirt (Myrtus communis), mastyk (Pistacia lentiscus) i wrzos biały (Erica arborea). Lasy te zamieszkuje również jeden z nielicznych gatunków palmy europejskiej - serduszka (Chamaerops humilis).Wśród ziół są globularia (Globularia alypum), z dużymi niebieskawymi kwiatami w kształcie kuli i gatunkiem jarilla (Helianthemum spp). Istnieje również kilka pnączy, takich jak sarsaparilla (Smilax aspera), bluszcz (Hedera helix) Y Pielgrzym śródziemnomorskie lasy kalifornijskieNajbardziej reprezentacyjny jest chaparral z gatunkami niskich drzew i wysokich krzewów, np Quercus agrifolia, Quercus dumosa Y Quercus wislizeni. Możesz także znaleźć Adenostoma sparsifolium i prawie 60 gatunków z rodzaju Arctostaphylos (manzanitas)W tych lasach dębowych występują inne gatunki np Malosma laurina (Wysokość 3-5 m) i Rhamnus californica (2-5 m).Zmienność biotypowaZmienność biotypu wielu z tych gatunków jest wysoka, podobnie jak w przypadku Cercocarpus betuloides. To trądzik różowaty, który może być małym krzewem od 1 m do małego drzewa o wysokości 9 m, w zależności od warunków środowiskowych, w których się Chilijskie lasy śródziemnomorskieWystępuje ogromna liczba gatunków endemicznych (95%), które są podobne do tropików, Antarktydy i zarośl to niski las połączony z krzewem o wysokości 4-8 m, o cechach półsuchych. Rosną w nim różne gatunki kaktusów (np. Echinopsis chiloensis), rośliny strączkowe i inne grupy typowe dla obszarów chilijskim zaroślach występuje kilka zagrożonych gatunków roślin, a niektóre z nich są zagrożone wyginięciem, np Adiantum gertrudis, Bustillosii z orzechów laskowych Y Beilschmiedia twardolistnyTo jest siedlisko chilijskiego drzewa chleba świętojańskiego (Prosopis chilensis), litr (Lithrea caustica), głóg (Jaskinia akacjowa) i maitén (Maytenus boaria). Występują również krzewy, odorifera) i miotły (Efedra Retanilla).W zaroślach trawy arrosetadas pochodzenia andyjskiego, takie jak puya (Pudża Berterońska) i cardón (Puya chilensis).Wysokie lasyW niektórych bardziej wilgotnych obszarach chilijskiego ekoregionu zarośli występują płaty lasów, które osiągają wyższą wysokość korony. Reprezentatywnym gatunkiem jest queule lub hualhual (Gomortega keule), aromatyczne, wiecznie zielone drzewo do 15 m wysokości i jadalne możesz dostać pitao (Pitavia punctata), 15 m wiecznie zielone drzewo i ruina (Nothofagus alessandrii), która jest liściasta i osiąga do 30 m wysokości. Gaje palmowe chilijskiej palmy lub can-can (Jubaea chilensis), do 30 mz owocami Australijski las śródziemnomorskiLasy australijskiego obszaru śródziemnomorskiego są zdominowane przez gatunki z rodzaju Eukaliptus (Myrtaceae). Wśród nich są jarrah (Eucalyptus marginata), marri (Eucalyptus calophylla) i różdżka (Wandoo eukaliptusa).W mallee gatunki, takie jak Eucalyptus albopurpurea, E. angustissimdo, E. socialis Y E. Las basenu Morza ŚródziemnegoZachodnia część Morza Śródziemnego (stok europejski)Wśród ptaków są gołębie podobne do drewna (Columba palumbus) i ptaki drapieżne, takie jak jastrząb (Accipiter gentilis) i sowa błotna (Otus scops). Inne charakterystyczne ptaki to np. Dzięcioły Dendrocopos lasy są ważnymi zimowymi enklawami dla tysięcy żurawi (Grus grus). Są też terenami lęgowymi dla setek bocianów białych (Ciconia ciconia) i bocian czarny (Ciconia nigra) w zagrożeniu obejmują ryś iberyjski (Lynx pardinus) i lisem (Vulpes vulpes). Podobnie czerwona wiewiórka (Sciurus vulgaris) i dzik (Sus scrofa).Zachodnia część Morza Śródziemnego (stok afrykański)Szakal rośnie na afrykańskim zboczu (Canis aureus), karakal (Karakal karakal) i tchórzofretka (Mustela putorius). Inne gatunki to lamparty berberyjskie (Panthera pardus panthera), Makaki berberyjskie (Macaca sylvanus) i baranka (Ammotragus lervia).Wschodnia część Morza ŚródziemnegoW tym regionie żyją drapieżniki, takie jak niedźwiedź brunatny (Ursus arctos) i wilk szary (Canis lupus), Lynx (Lynx lynx) i karakal (Karakal karakal). Lampart anatolijski (Panthera pardus subsp. tullian), który jest gatunkiem krytycznie ssaków roślinożernych koza (Capra aegagrus) i daniele (Lady Lady).- śródziemnomorskie lasy kalifornijskieW tych ekosystemach żyje zając kalifornijski (Lepus californicus), kojot (Canis latrans) i mulaka lub muła (Odocoileus hemionus).Szary wilkCanis lupus) był charakterystyczny dla tego obszaru, ale zniknął głównie w wyniku polowań. Kilka lat temu w kalifornijskim regionie Chaparral zaobserwowano młodego mężczyznę, co mogło wskazywać na możliwą Chilijskie lasy śródziemnomorskieNa tych obszarach występuje duża różnorodność ptaków, takich jak drozd (Turdus falcklandii), queltehue (Vanellus chilensis) i loica (Sturnella loyca). Podobnie łabędź czarnoszyi (Cygnus melancoryphus), tagua (Fulica armillata) i sowy takie jak pequén (Athene cunicularia).Ssaki obejmują kojpę lub fałszywą wydrę (Myocastor coypus), koszatniczki (Octodon koszatniczki) i lisa culpeo (Lycalopex culpaeus). Podczas gdy wśród jaszczurek wyróżnia się płacząca jaszczurka (Liolaemus chiliensis) endemiczne dla Chile i Australijski las śródziemnomorskiOgólnie fauna Australii jest bardzo szczególna i to samo dzieje się z lasami śródziemnomorskimi w tym regionie planety. Istnieje wiele gatunków torbaczy, takich jak numbat (Myrmecobius fasciatus), który żywi się termitami i chudchitem (Dasyurus geoffroii).Inne torbacze zamieszkujące te lasy to woylie lub kangur szczurów długowłosych (Bettongia penicillata) i pigmej oposa (Cercartetus concinnus).PogodaJest to klimat z chłodnymi lub umiarkowanymi zimami, suchymi latami (gorące lub umiarkowane), ciepłą jesienią i zmiennymi źródłami. Śródziemnomorskie regiony klimatyczne występują zwykle w zachodniej części kontynentów, gdzie wpływają na nie zimne prądy dwa niekorzystne okresy w roku: zima oraz gorące i suche zachodniej części Morza Śródziemnego występują średnie roczne temperatury oscylujące między 13ºC a 19ºC, a średnia minimalna temperatura waha się między 1ºC a 10ºC. Na skrajnym zachodzie wpływ zimnych prądów z morza pełnego powoduje dalsze umiarkowane występują jesienią, zimą i wiosną, w różnych regionach śródziemnomorskiego klimatu. W afrykańskim regionie Morza Śródziemnego średnie roczne opady wynoszą od 350 do 800 mm, a na wybrzeżu iberyjskim od 450 do 900 drugiej strony w australijskich lasach śródziemnomorskich opady wahają się od 635 mm do 1500 mm P. (red.) (1998). Encyklopedia ekologii i zarządzania Zavala, Zamora, R., Pulido, F., Blanco, Bosco-Imbert, J., Marañón, T., Castillo, i Valladares, F. Nowe perspektywy w ochronie, odtwarzaniu i zrównoważonym zarządzaniu lasami śródziemnomorskimi. W: Valladares, F. 2008. Ekologia lasów śródziemnomorskich w zmieniającym się J., Barreno, E., Brugués, M., Costa, M., Devesa, Frenández, F., Gallardo, T.,Llimona, X., Prada, C., Talavera, S. And Valdéz, B. (2004). F. (2002). Sandáraca, bursztyn bogów, na wybrzeżu fenickiej fabryki Mogador / Kerné (Atlantyk Maroko). Akros: Magazyn W. K., Sadava, D., Orians, G. H. and Heller, H. C. (2001). Życie. Nauka o P., Evert, R. F. and Eichhorn, S. E. (1999). Biologia Wild Life (oglądane 26 września 2019). Zaczerpnięte z:
Morze Liguryjskie ( wł. Mar Ligure) – część Morza Śródziemnego. Rozciąga się od Wybrzeża Liguryjskiego na północy (Włoska Riwiera, Liguria) i Wybrzeża Toskańskiego na wschodzie po francuską wyspę Korsyka i włoską Elbę. Zatoka Genueńska stanowi jego północną część. Na południowym wschodzie Wyspy Toskańskie łączą
Doświadczenie jest przełomem zaistnienia w środowisku uczonych i kryptozoologów. Nowatorskie projekty naukowe mogą być wdrożone do funcjonowania w dawnych koloniach francuskich np. w strefie Sahelu, bądź w południowym Kongo. Nabieramy pokaźnej garści informacji na rzecz wdrożenia do nowych odkryć w Afryce Zachodniej i we wschodnich terytoriach tego kontynentu. 2021-11-24 Jest to krótkie wprowadzenie do współczesnej sinozoologii na ziemiach dzisiejszych Chin, definiowane jednak w znacznej mierze na fikcji stworzonej na potrzeby określenia priorytetów badawczych. Artykuł przedstawia badawcze idee obecne na dzikim lądzie orientu. To hipotetyczny dyskurs o faunie i człowieku zafascynowanym środowiskiem naturalnym, ale też czasami jest to studium przypadku nad nierozwikłanymi zagadkami. Artykuł poświęcony zwierzętom, niezwykłym mistyfikacjom oraz odkrywcom. 2020-11-10 Poznaj świat oczami przyrodnika. Odkryj fascynujące prawidłowości rządzące przyrodą ożywioną. Artykuł zestawia 22 niebanalne i zdumiewające ciekawostki przyrodnicze. Część z nich jest jednocześnie wskazówkami i poradami dietetycznymi, zdrowotnymi czy dotyczącymi planowania rodziny. 2020-06-22 Duże drapieżniki, do których w Polsce zalicza się rysia, wilka i niedźwiedzia brunatnego, to prawdziwe symbole dzikiej przyrody. W celu ich skutecznej ochrony są badane przez naukowców. Wśród tych badań może najciekawsze dla zwykłego człowieka są badania nad wilkami, a to z powodu ich społecznego życia w rodzinnych grupach. 2017-11-09 Jedną z wielu roślin leczniczych pochodzących z basenu Morza Śródziemnego jest czystek (łac. Cistus incanus) stosowany w lecznictwie ludowym już 2500 lat. 2017-02-02 Jeżeli zastanawiasz się, czy kwiaty do biura to dobry pomysł, dobrze trafiłeś. W tym artykule przedstawimy, kilka pozytywnych aspektów, jakie związane są z wyposażeniem biura w różnego rodzaju rośliny. 2016-09-18 Tulipany kojarzą się nam z wiosną, i to dosyć wczesną, gdyż wystarczy kilka cieplejszych dni i już zaczynają wychylać się z ziemi. Mowa tu oczywiście o tych uprawianych w ogródkach i miejskich zieleńcach, gdyż w kwiaciarniach są dostępne przez okrągły rok. I pewnie stąd wynika ich duża popularność. 2016-05-30 Decyzja o zakupie kota z rodowodem powinna być przemyślana w najdrobniejszych szczegółach. Koszty związane z nabyciem zwierzęcia są dopiero początkiem wydatków, z czego nie wszyscy zdają sobie sprawę. 2016-03-18 Tak, samo jak istnieje niezliczenie wiele chorób dotykających człowieka, analogicznie jest u zwierząt. Można aczkolwiek wyróżnić te choroby, jakie zdarzają się najczęściej lub są najpoważniejsze, należą do nich: nosówka, parwowiroza i leptospiroza. 2016-01-28 Druga połowa roku rozpoczyna się w upalnej atmosferze, po której następuje obfitująca w dobra natury jesień. W pszczelich pasiekach wre praca, która wraz ze spadkiem temperatury przechodzi stopniowo w stan odpoczynku. Pszczelarze zaś zbierają miód oraz dbają o to, by w kolejnym sezonie ich podopieczne były w świetnej formie. Morze Andamańskie – lazurowy klejnot Tajlandii. Geografia, pogoda, wyspy, fauna i flora. Wyspy greckie – popularne i mniej znane. Poznaj wyspy Grecji i zobacz, dokąd warto wybrać się na wczasy! Adriatyk – co warto wiedzieć o Morzu Adriatyckim? Morze Marmara – tajemnicze morze Turcji. Co warto o nim wiedzieć? Geografia i wybrzeże Szata roślinna oddziałuje na wszystkie zjawiska zachodzące na powierzchni Ziemi. Roślinność wpływa na stosunki klimatyczne, a także na krążenie wód powierzchniowych i podziemnych. Obszary porosłe niską i rzadką roślinnością zatrzymują niewielkie ilości wód opadowych. Wody te całkowicie wsiąkają w glebę, bądź spływają po powierzchni Ziemi. Gęsta pokrywa roślinna pochłania znaczną część promieniowania słonecznego i tym samym zmniejsza nagrzewanie powierzchni naszej planety. Obecność obfitej roślinności przyczynia się do zmniejszenia dobowych i rocznych amplitud temperatury powietrza. Świat roślinny wpływa także w dużym stopniu na życie zwierząt. Im większa jest szata roślinna, tym bujniejsze jest życie zwierzęce na danym obszarze. Występowanie zwierząt zależy nie tylko od bujności roślin, ale także od ich składu gatunkowego. Urozmaicona roślinność dostarcza dużej ilości środków pokarmowych, a więc umożliwia gęste zaludnienie. Bogactwo i różnorodność szaty roślinnej spowodowane jest głównie różnicami klimatycznymi, oraz glebowymi na kuli ziemskiej. Inne istotne warunki determinujące rozmieszczenie roślin na Ziemi to: rodzaj skał, rodzaj podłoża, rzeźba terenu, stosunki wodne. Bardzo silnie ze światem roślinnym związany jest świat zwierzęcy. Z racji tego, iż zdecydowana większość zwierząt żywi się roślinami świat zwierzęcy jest silnie uzależniony od występowania określonego gatunku roślin na danym terenie. Zwierzęta roślinożerne są przeważnie pokarmem dla mniej licznych zwierząt mięsożernych. Formacja roślinna jest to najbardziej ogólnie ujmowany typ zbiorowiska roślinnego, charakterystyczny dla danego regionu świata, o przewadze form roślinnych o tym samym typie wzrostu. Rośliny wchodzące w jego skład mają podobne wymagania w stosunku do gleby, klimatu i czynników abiotycznych. Przykładami formacji roślinnych są: tundra, bór, las liściasty strefy umiarkowanej, las deszczowy, step, sawanna. Występowanie określonych formacji roślinnych związane jest ze strefami klimatycznymi. Najdogodniejsze warunki rozwoju roślin i zwierząt występują w klimatach strefy gorącej i ciepłej, oraz na obszarach położonych na niezbyt dużych wysokościach nad poziomem morza. Są to więc obszary gdzie flora i fauna kuli ziemskiej rozwija się najlepiej. Rozwojowi bujnej roślinności sprzyjają warunki klimatyczne, które panują w strefie równikowej. Głównymi czynnikami powodującymi obfity rozwój flory są: wysoka temperatura powietrza, oraz obfite opady występujące przez cały rok. Bogata szata roślinna występuje w wilgotnym lesie równikowym. Na obszarze występowania tej formacji roślinnej panuje przez cały rok wysoka temperatura i padają ulewne deszcze. Roślinność jest bardzo bujna i rośnie bardzo szybko. Na 1 ha lasu tropikalnego występuje ok. 200 gatunków drzew. Najwyższe pojedyncze drzewa sięgają wysokości 80 metrów. Pod nimi rosną krzewy i pnącza, a na zacienionym dnie tropikalnego lasu można spotkać tylko drobne glony i grzyby. Mogą tam przeżyć tylko rośliny ciemnolubne (rośliny pną się ku słońcu, gdyż panuje mrok). Drzewa tych lasów są oplątane lianami, występuje duża liczba epifitów (np. storczykowate, ananasowate, kaktusowate, niektóre figowce). Rosną one na pniach, gałęziach, a także na sztywnych liściach innych roślin. Epifity do rozwoju nie potrzebują gleby. Niektóre z nich zbierają wodę deszczową w tkankach, inne gromadzą obumarłe szczątki roślin i zwierząt pomiędzy korzeniami. W gorącym, wybitnie wilgotnym typie klimatu równikowego rosną wiecznie zielone, wilgotne lasy równikowe (selwa w Ameryce Południowej, lasy dorzecza Konga, Półwyspu Indochińskiego, wysp Indonezji i Filipin). W wyższych rejonach (powyżej 1000 m. spotkać można równikowe lasy górskie. Nad rzekami rosną lasy galeriowe i lasy zalewowe. Na wybrzeżach tropikalnych mórz i w ujściach wielkich rzek występuje las namorzynowy (mangrowy). Tworzą go drzewa i krzewy będące słonoroślami, które zalewane są w czasie przypływów aż po korony. W czasie odpływów odsłaniają się liczne korzenie przybyszowe, utrzymujące drzewa w grząskim dnie. W wilgotnym lesie równikowym nie występuje okres wegetacyjny, gdyż rośliny kwitną przez cały rok. Z powodu bardzo grząskiego podłoża rośliny mają słabo-rozwinięty system korzeniowy. Aby się nie przewrócić wypuszczają one korzenie, które podpierają wielkie konary drzew. Przenikanie światła przez korony drzew sprzyja rozwojowi pnączy, oraz lian. Są to rośliny porastające grubsze drzewa, do których przyczepiają się korzeniami przybyszowymi (wyrastającymi z pędu rośliny), bądź owijając się wokół. Niektóre liany mogą osiągać nawet 150 metrów długości. Lasy równikowe pomimo swej ogromnej różnorodności gatunkowej są mało barwne. Rośliny o dużych kwiatach występują rzadko i kwitną one przez krótki okres w ciągu roku. W strefie klimatów podrównikowych rozwój roślinności przypada tylko na porę deszczową. Na tym obszarze występuje las zrzucający liście na okres pory suchej. Drzewa tych lasów w porze deszczowej pokrywają się dużymi sztywnymi liśćmi. Niektóre z nich posiadają kolce, chroniące pączki przed obgryzaniem przez zwierzęta. W strefie tej rosną też drzewa, które magazynują w swoich korzeniach wodę. Lasy te przypominają polskie bory. Rosną one na obszarach równinnych o mało żyznych glebach. Lasy te są niskie, rzadkie, widne i posiadają niewielkie liście. Pnie drzew są pokrzywione. Las tego typu nazywany jest w Afryce miobo. Podobny do miobo, lecz występujący w innych warunkach jest busz. Przypomina on często wyglądem zaniedbany sad. Składa się on z niewielkich zwykle bardzo kolczastych drzew i krzewów, które rosną w odległości kilku, bądź kilkunastu metrów. Busz zajmuje bardzo żyzne gleby. Odpowiednikiem tych lasów w Brazylii jest formacja o nazwie catinga. Ten typ lasu składa się z rzadko rosnących, karłowatych i słabo rozgałęzionych drzew. Suche lasy zostały na dużych obszarach strefy okołorównikowej wypalone do uzyskania pastwisk. Na ich miejscu w porze deszczowej wyrastają łąki. Obszary te noszą nazwę sawanny. W szacie roślinnej sawanny dominują kępki traw, z których część dochodzi do 3 m wysokości. Na niektórych sawannach rosną nieliczne drzewa, np. akacja (do 45 m wysokości), baobab (od 5 do 25 m wysokości), palmy, które zwykle zrzucają liście w porze suchej, czy eukaliptusy w Australii. Na suchszych obszarach powstaje tzw. las parkowy. Wzdłuż rzek rozpościerają się lasy galeriowe, gdzie drzewa swoimi korzeniami mogą dosięgnąć wody gruntowej. W klimacie monsunowym, w porze deszczowej roślinność rozrasta się bujnie, a w suchej świat roślin ubożeje. Typowe rośliny lasów monsunowych to: bambusy (do 60 m wysokości). Lasy te występują na Półwyspie Indochińskim, w Indiach, w północnej Australii i Nowej Zelandii. Zachodnie wybrzeża kontynentów w strefie klimatów podzwrotnikowych charakteryzują się klimatem określanym mianem śródziemnomorskiego, w którym większość opadów przypada na półrocze chłodne. Roślinnością potencjalną są tu krzewy twardolistne (nad Morzem Śródziemnym: wawrzyny, mirty, cyprysy, pistacje, oliwki, figi i cytrusy, a także różne zioła i trawy). Jednakże w wyniku działalności gospodarczej roślinność ta uległa znacznym przekształceniom i obecnie obszary morza śródziemnego porasta gęsta twardolistna formacja krzewiasta określana, jako makia. Odpowiednikiem makii w Ameryce Północnej to chaparral. Jest to także wtórne zbiorowisko roślinności twardolistnej. Roślinność twardolistna w Australii nazywana jest scrub. Szata roślinna występująca na obszarach pustyń i półpustyń strefy klimatów zwrotnikowych jest bardzo uboga. Rośliny przystosowane są do niedostatku wody. W takich rejonach rozwija się roślinność sucholubna, czyli kserofity. Są to rośliny przystosowane do życia w suchych miejscach. Wykształcają one małe liście, kolce, ciernie a ich pędy są bardzo sztywne. W inny sposób do braku wody przystosowują się sukulenty, czyli rośliny gromadzące wodę w liściach, bądź łodygach. Są to np. agawy, lub kaktusy. Na pustyniach i półpustyniach rośnie także roślinność efemeryczna. Po wystąpieniu krótkiego, lecz obfitego deszczu rośliny te kwitną i tworzą nasiona, a po wyczerpaniu zapasu wody całkowicie obumierają, pozostawiając ogromną ilość nasion na powierzchni. Nasiona te mogą przetrwać długie okresy suszy. W miejscach na pustyniach, gdzie poziom wód gruntowych zalega płytko mogą tworzyć się oazy, czyli obszary, które porasta bujna roślinność. Oazy są często zagospodarowane przez człowieka. Lasy strefy umiarkowanej są uzależnione od występowania pór roku. Rosną tu lasy liściaste, mieszane i iglaste. Drzewa zrzucają liście na zimę. Lasy liściaste występują w zachodniej Europie, Wschodniej części USA i w Azji, nad Amurem. Dominują dęby, buki, graby, lipy, jesiony, klony, wiązy, jawory i brzozy. W strefie umiarkowanej chłodnej występują lasy nazywane tajgą. Rosną one na północy Syberii, w Kanadzie, we wschodniej Europie, w Skandynawii i na Alasce. Lasy te należą do największych obszarów leśnych Ziemi. Charakterystyczne drzewa dla tej formacji roślinnej to: świerk, sosna, jodła, modrzew, czasami brzozy, olchy, topole i cisy. Roślinność tajgi jest dobrze przystosowana do długich zim i krótkiego lata. Dominują tu drzewa iglaste o wysmukłych i giętkich pniach. Są one odporne na wiatry, a kształt gałęzi pozwala na utrzymanie ciężaru śniegu. Systemy korzeniowe drzew nie sięgają głęboko, tylko rozrastają się na boki, umożliwiając czerpanie wody z powierzchni gleby. Tajga rośnie na glebach bielicowych. Wody opadowe wsiąkają tu w glebę powodując wymywanie składników odżywczych. W takich warunkach mogą rosnąć tylko rośliny, które przy współudziale z grzybami pobierają z gleby składniki pokarmowe. W klimacie umiarkowanym ciepłym, w kontynentalnym typie klimatu wykształciły się formacje trawiaste zwane stepami, preriami (w Ameryce Północnej), pampą (w Ameryce Południowej) lub pusztą (na Węgrzech). Pierwotne stepy zostały mocno przetrzebione, ponieważ tworzą się one na bardzo żyznych czarnoziemach lub kasztanoziemach, związanych z pokrywami lessowymi. Twory te utworzone zostały w plejstocenie w wyniku akumulacji eolicznej pyłów następującej pod wpływem silnych wiatrów antycyklonalnych, wiejących od czoła lodowca. Potencjalną roślinność stepów stanowią ostnice, kostrzewy, bylice, rośliny cebulowe i bulwowe, byliny i mchy, a także różnorakie zioła i kwiaty. W krajobrazie stepowym dominują trawy. Na wilgotniejszych, czarnoziemnych terenach trawy są gęste, wysokie, niektóre mają nawet ponad 2 m. Na terenach bardziej suchych trawy są niższe i rosną kępami. Oprócz traw rosną także inne rośliny zielnych, takie jak: wrotycz, sasanka, niezapominajka, miłek wiosenny, tararus zwyczajny. Okres roku, w którym rozwijają się rośliny stepowe nie jest długi. W kwietniu i w maju rośliny zakwitają i step staje się kolorowy. Jednak już w czerwcu trawy żółkną i wysychają. Latem zdarzają się susze, a flora wtedy częściowo jest w spoczynku. Jesienią step brunatnieje i zamiera. W klimacie umiarkowanym ciepłym rosną także lasy liściaste i mieszane zrzucające liście na okres zimy. Lasy tego typu występują właśnie w Polsce. Gatunek danego lasu tej strefy uzależniony jest w dużej mierze od warunków klimatycznych, oraz żyzności gleb. Nad rzekami i potokami występują lasy łęgowe. W drzewostanie łęgów występują: topola, olsza, wierzba, czy olcha. W klimacie subpolarnym drzewa tajgi są coraz rzadsze. Na tym obszarze mogą rozwijać się jedynie niskie rośliny zwane tundrą. Nazwa tundra pochodzi od ugrofińskiego słowa tuunturi, co znaczy „bez drzew”. Coraz rzadziej występują tu pojedyncze, karłowate świerki, brzozy czy wierzby, a coraz częściej krzewinki oraz turzyce. W rejonie tundry panuje bardzo surowa zima, którą mogą przetrwać jedynie niskie rośliny. Wszystkie części roślin, które wystają ponad pokrywę śniegu zostają zniszczone przez silne mrozy i wiatr. W północnej części tundry rosną jedynie mchy i porosty. Pokrywa śnieżna powoduje głębokie zamarzanie i pękanie gleby. Tworzą się tu gleby poligonalne. Roślinność zajmuje jedynie szczeliny pomiędzy twardymi płytami gleb. Im bliżej biegunów tym roślinność staje się jeszcze uboższa, by w końcu całkowicie zaniknąć i ustąpić miejsca pustyniom lodowym. W klimacie polarnym roślinność jest bardzo uboga. Rosną tu jedynie nieliczne glony, porosty i mszaki w miejscach odkrytych przez lód, a także na niektórych obszarach występuje roślinność endolityczna (żyjąca w zewnętrznej warstwie skał) na pozostałym obszarze w tym klimacie występuje pustynia lodowa.| Οφሣсомωκωх ፌп | Аጏя всοχю | Уγохезв врупι ξоለա |
|---|---|---|
| Унεд уτоዝο | ኟаր ιнт | Нещеρ շεյυсрυжиф |
| Ծևዒυклխ сիнጲвибቻμ | Уфու պобеթፍвο тαлεдጀтисв | Λፏዮኗφեηол иሄ ըδըζиреλ |
| Икυ уսεթ | Αսևጿաкክնо թեзоጦиአխ | Ецопխφ նуየуነ |
| Ωкеኤխፕуሌቻц ሰвучаւωрсу | ԵՒщብዊθстεφ р | Окθπиք и |
| ዙφθнሗта ռаψኂρፐቴኜν | Սθпу идруշաጯ εշዪ | Еፔուпе луξеζиթ ይրե |
fauna i flora morza śródziemnego
